سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان منابع طبیعی به نقل از ایسنا- علیرضا ابوالحسن با اشاره به اینکه امسال بیش از ۸۰۰ هکتار از اراضی شهرستان راور بذرکاری شده، افزود: اداره کل منابع طبیعی و بیابان استان کرمان پیشانی بیابان‌زدایی کشور است.

وی اظهار کرد: ۱۴.۴میلیون هکتار مساحت شمال استان کرمان است که ۱۳.۳میلیون هکتار آن اراضی ملی است و از این میزان ۶.۶میلیون هکتار، اراضی بیابانی هستند.

وی با بیان این مطلب که ۲۰ درصد بیابان‌های کشور در شمال استان کرمان واقع شده‌اند، افزود: حدود سه میلیون هکتار از اراضی شمال استان کرمان اراضی شن‌زاری فعال و نیمه فعال و اراضی فاقد پوشش گیاهی هستند.

از ۱۷شهرستان در شمال کرمان، ۱۴شهرستان آن تحت کانون‌های فرسایش قرار دارند که پنج شهرستان شرقی مخصوصا ریگان و فهرج دارای فرسایش بیشتری هستند و ۲۸کانون فرسایش بادی بیشتر با مساحتی بالغ بر ۱.۲میلیون هکتار در این ۱۴شهرستان وجود دارد. این مطلب بخشی از سخنان مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان بود.

وی بیان کرد: رفسنجان، سیرجان و اخیراٌ برخی نقاط شهرستان بافت تحت تاثیر بیابانی شدن قرار گرفته‌اند و دلیل آن کم بارشی و خشکسالی است. البته رفسنجان و سیرجان در گذشته عرصه‌های بیابانی داشته‌اند اما اکنون به دلیل خشکسالی و تخریب پوشش گیاهی، بیابانی شدن در آنها سرعت گرفته است.

مراتع مورد حمله چرای بی‌رویه قرار گرفته‌اند

ابوالحسنی خشکسالی، معدن‌کاوی و بهره‌برداری از معادن، افزایش سطح زیرکشت غیراصولی، اراضی کشاورزی رها شده به دلیل کم آبی، برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و ... را در بیابانی شدن موثر دانست.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با اشاره به اجرای پروژه‌های مدیریت رواناب در شرق استان، اظهار کرد: مدیریت رواناب می‌تواند به افزایش سطح پوشش گیاهی و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند.

به گفته وی، نهال کاری از سال ۱۳۴۵در استان کرمان آغاز شده و بزرگترین جنگل دست‌کاشت(درخت تاغ) به وسعت بیش از ۳۵هزار هکتار در اطراف شهر کرمان است و شهر را از طوفان شن محافظت کرده است.

متاسفانه به دلیل خشکسالی، جنگل‌های دست‌کاشت دستخوش آفت‌های گیاهی هم شده‌اند و در کرمان با آفت سوسک چوبخوار تاغ روبه‌رو هستیم که هرس و جوان‌سازی تاغ‌زاها راهکار مقابله با آن است و تاغ‌زار زرند هر ساله مبتلا به آفت ملخ کوهان دار تاغ است که با سمپاشی سعی در حفظ جنگل تاغ داریم.

وی افزود: در برخی از مناطق که میزان بارندگی آن مطلوب است، به سمت بذرکاری و بذرپاشی رفته‌ایم و به طور مثال امسال بیش از ۸۰۰هکتار از اراضی شهرستان راور بذرکاری شده است.

ابوالحسنی، کرمان را مبدع تله رسوب‌گیر اعلام کرد و افزود: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان پیشانی بیابان‌زدایی کشور است.

طبق گفته این مسئول، بادشکن زنده و غیرزنده، قرق مناطق بیابانی، اجرای طرح‌های مشارکتی با صنایع استان از جمله اقدامات بیابان‌زدایی اداره کل منابع طبیعی استان کرمان است.

به اعتقاد ابوالحسنی، مالچ‌پاشی یک مُسکن در بحث بیابان‌زدایی است و طی سه سال گذشته حدود ۳۳۰۰هکتار از اراضی بیابانی استان مالچ‌پاشی شده‌اند. بعدا روی عرصه‌هایی که مالچ پاشی شده درختکاری می‌شود.

وی حفظ سلامت مردم ساکن مناطق بیابانی را اولویت اقدامات بیابان‌زدایی دانست و بیان کرد: با توجه به اقدامات بیابان‌زدایی، اکنون شاهد مهاجرت معکوس به روستاهایی هستیم که به دلیل بیابان شدن در حال خالی از سکنه شده بودند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با تشریح اقدامات بیابان‌زدایی در مناطق مختلف استان و تاثیر آن بر زندگی مردم و حفظ زیرساخت‌ها تصریح کرد: با همکاری ادره کل راه آهن، برای حفظ خطوط راه آهن کرمان - زاهدان از هجوم شن‌ها در منطقه شورگز اقدامات بیابان‌زدایی انجام خواهد شد.

به گفته وی، میانگین بارندگی استان کرمان حدود ۱۴۰میلیمتر است، در حالی که میزان تبخیر و تعرق ۱۵۰۰تا ۴۵۰۰میلیمتر است بنابراین باید با مدیریت عرصه‌ها پوشش گیاهی را افزایش داد و با مشارکت مردم مخصوصا دامداران می‌توان در این ماموریت موفق شد.

سرعت بیابان‌زایی کرمان بیشتر از بیایان‌زدایی

به اعتقاد این مقام مسئول، اگر طی چند سال آینده پوشش گیاهی موجود را حفظ و سپس تقویت کنیم، از مرحله سخت بیابانی شدن، رد خواهیم شد.

طبق اعلام وی، میزان فرسایش خاکی شمال استان کرمان حدود ۳۰تا ۳۵تُن در سال و این درحالی است که میانگین کشوری حدود ۱۶تن در سال است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان بیان کرد: در سه سال گذشته در حوزه مالچ‌پاشی حدود ۵۰۰میلیارد تومان و تقریبا ۱۳۴.۵میلیارد تومان در سایر حوزه‌های بیابان‌زدایی هزینه شده است.

به اعتقاد وی، سرعت بیابان‌زایی استان کرمان بیشتر از بیایان زدایی است زیرا اکوسیستم خشک و شکننده‌ای داریم و با اعتبارات دولتی نمی‌توان بر این مهم غلبه کرد و فقط با مشارکت مردم می‌توان سرعت بیابانی شدن را کاهش داد.

ابوالحسنی افزود: در سال‌های اخیر شاید روستایی به دلیل خشک شدن منبع آبی خالی از سکنه شده باشد اما هیچ روستایی به واسطه بیابانی شدن خالی از سکنه نشده است.